همه چیز درباره قناری
جفت گيری قناري نر ، هنگام جفت گيري ، با صدايي بلند و گلويي باد كرده آواز مي خواند ، به گونه اي خاص از يك پا روي پاي ديگر استوار مي گردد و با سينه ي بر خواسته به سوي قناري ماده معطوف و او را به خود جلب مي كند . اين رفتار سرآغاز زندگي زناشويي آنان است . قناري ماده نيز عكس العمل خاصي در قبال اين دعوت بروز مي دهد و در صورت آمادگي حالت خميده ای به خود مي گيرد و شروع به لرزاندن پرهايش می كند . در اين لحظه قناري نر روی ماده می پرد و عمل لقاح صورت مي پذيرد . در صورت موفقيت آميز بودن عمل لقاح ، قناري نر به كنار ماده می پرد و با فرمی خميده به باز كردن منقارش می پردازد . هر دو نيز صدايي ظريف ايجاد مي كنند . برای انتقال اسپرم ، قناري نر مخرجش را به مخرج قناری ماده فشار مي دهد . مهارت خاص قناري به منظور جفت گيري موفقيت آميز بسيار موثر است . او بايد با حالتی بايدار و به كمك چنگال هايش خود را روي پشت قناري ماده حفظ كند و براي حفظ تعادل بال هايش را شديدا بر هم زند . تمامي پرندگان به طور ذاتي قادر به انجام عمل لقاح مي باشند . اين پديده حياتي بقاي نسل همانند ساي جفت حيوانات ، به طور ژنتيكي در آنان برنامه ريزي شده است . معمولا عمل لقاح با يك سري فعاليت هاي ديگر همراه مي باشد كه نهابتا به جفت گيري ختم مي شود . پرندگان تنها در زمان محدودي از سال قادر به بقاي نسل مي باشند. تنها در اين زمان است كه نر ها قادر به اسپرم دهي و ماده ها نيز توانايي تخم گذاري دارند . اما برخي از پرندگان نظير مرغ خانگي و مرغ عشق و برخي فينچ ها و غيره از حالتي استثنايي برخور دارند . حتي در تعداد قليلي از قناريان نيز با تغذيه مخصوص و درجه حرارت مطلوب اين ريتم ساليانه بر هم زده مي شود . اما نتايج حاصله بسيار نا مطلوب بوده اند . آنان به طور دايمي دست خوش پرريزان شده و قادر نخواهند بود ريتم طبيعي خود را بدست آورند . لانه سازي و خوابيدن روي تخم ها با انتخاب محل لانه توسط قناي نر و ماده ، تخم گذاري شروع مي گردد . اما معمولا در داخل قفس ، محل قرار گرفتن لانه از قبل مشخص بوده و همه چيز در اختيار پرندگان قرار دارد . با مشاهده قناري هاي ساكن پاسيو مي توان به اهميت لانه سازي و صرف انرژي مربوط براي خانواده قناري پي برد . ساختن لانه به عهده قناري ماده است . در اين حال قناري نر نقش كمكي داشته و پوشال در اختيار ماده قرار مي دهد . قناري هاي ماده تبحر خاصي در ساختن لانه داشته و فرم نيم كروي مطلوبي در ميان آن پديد مي آورند . در صورتي كه لانه نزديك ديوار آويزان باشد . احتمال فرم نا مطلوب براي لانه موجود است . در اين صورت بايد خود براي ايجاد فرم نيم كروي داخل لانه كمك قناري ماده باشيم . قناري ماده به منظور ساختن لانه ي مطلوب به دفعات چرخيده و با نوك و پاهاي خود فرم ايده آل خود را پديد مي آورد . با ظهور چنين حالتي شروع تخم گذاري كاملا نزديك بوده و دو تا سه روزي بيشتر به آن نمانده است . يك روز قبل از تخم گذاري مخريج قناري ماده متورم و ملتهب خواهد بود . صبر و تحمل در اين زمان بسيار مهم است و نبايد با كنترل و مداخله پي در پي ، مزاحم پرندگان شد . مداخله زياد اغلب عواقب نا مطلوبي به همراه خواهد داشت . همان گونه كه اشاره شد ، امكان عملي ساختن تمامي مراحل لازم ، براي پرنده از اهميت ويژه اي برخوردار است . مراحل جستجوي محل مناسب لانه و ساختن آن ، جفت گيري ، تغذيه قناري ماده توسط نر ، تخم گذاري ، خوابيدن روي تخم ها و رفتار مهم ديگر بايد به ترتيب سلسله مراحل انجام پذيرند . لذا مداخله نگهدارنده در هر كدام از اين مراحل ، حتي در صورتي كه از نظر وي امري كامل نباشد ، كاملا نابجا خواهد بود . به عنوان مثال قناري هاي ماده اي كه از ساختن لانه خود داري كرده و يا لانه مطلوبي نمي سازد ، بايد به حال خود گذارده شوند . نگهدارنده مي تواند قدري كمك پرنده بوده و لانه اش را به فرم مطلوب در آورد. اما بر هم زدن لانه و دور ساختن تخم ها كار بسيار اشتباهي است . اين امر ممكن است موجب بر هم زدن ريتم پرنده و اختلال در امر تكثير و پرورش گردد ، مضافا آن كه طبيعي هم نيست . پرندگان بايد خواسته هاي طبيعي و ذاتي خود را به مرحله ي اجرا در آورند . تنها در صورت فراهم ساختن امكانات لازم نتيجه مطلوبي عايد نگهدارنده خواهد شد . در صورتي كه قناري نر از ابتدا همراه ماده نبوده ، بايد حداكثر با شروع لانه سازي در كنارش قرار گيرد . قبل از آن احتمال بروز اختلاف و زد و خورد بين آنان وجود خواهد داشت . در صورتي كه جفت قناري دايم به زد و خورد پرداخته و تحمل يكديگر را ندارند ، بايد مبادرت به جدا سازي آنان كرد . در اين صورت مي توان قناري نر را به صورت آزمايش و به هنگام غروب ، مجددا داخل قفس ماده نمود . تخم گذاري معمولا صبح زود و حدود ساعت هفت تا هشت انجام مي پذيرد . قناري ماده به هنگام درد و فشار براي خارج ساختن تخم روي پا ايستاده و منقارش را باز مي كند . در اين حال فشاري كه به پرنده مي آيد به خوبي قابل استنباط است . آن گاه براي رفع خستگي و تجديد قرا مجددا مي نشيند . بهترين كار آن است كه پرنده را به حال خود گذاشت . به هنگام ظهر تخم را با احتياط خارج نمود . ( بهتر است از قاشقي استفاده شود ) به جاي آن تخمي مصنوعي قرار مي دهيم . با تخم هاي روز هاي بعد نيز به همين ترتيب عمل مي نماييم . تخم ها را لاي پنبه و يا ماسه ي نرم نگهداري مي كنيم . تخم آخر پرنده معمولا كوچكتر و با رنگي مغاير با ساير تخم هايش است . پس از آن كه به هنگام غروب تخم هاي مصنوعي را برداشته و تخم هاي اصلي را زير قناري ماده قرار مي دهيم . مزيت اين امر در آن است كه تخم ها هم زمان به جوجه تبديل گشته و از شرايط مشابهي برخوردار خواهند بود . در غير اين صورت جوجه ها به فواصل زماني مختلفي از تخم بيرون آمده و بزرگ تر ها مجال خوردن به كوچك تر ها نخواهند داد . تخم ها را به هنگام ظهر برداريد و در دماي معمولي نگهداريد . قناري ها نيز مانند ساير فينچ ها به صورت جفت زندگي كرده و از منطقه و خصوصا لانه خويش مراقبت شديدي به عمل مي آورند . والدين در تغذيه و پرورش جوجه ها سهيم هستند . جوجه ها پس از سيزده روز سر از تخم در مي اورند و در نتيجه درجه حرارت نامناسب و ساير اختلالات ، ممكن است اين زمان تا شانزده روز به درازا بيانجامد . در اين هنگام نيز بايد از مداخله نابجا و دست كاري غير ضروري اجتناب به عمل آيد . اما نتيجه مطلوب پس از سيزده روز خوابين روي تخم ها حاصل مي شود . در صورتي كه تبديل تخم به جوجه بيش از 14 روز به طول انجامد ، احتمال بروز مشكلاتي براي خارج شدن جوجه از تخم وجود خواهد داشت . جوجه هاي قناري نيز همانند جوجه هاي مرغ سر از تخم در مي آورند : آنان به كمك بر آمدگي موجود روي نوك خويش كه اصطلاحا " دندان تخم " ناميده مي شود ، شروع به شكستن تخم از داخل مي نمايد . حال جوجه شروع به تنفس كرده و به آزاد سازي تدريجي خويش از تخم ادامه مي دهد . پس از آن كه اين سوراخ كوچك بزرگ تر شد ، معمولا پوسته تخم به دو نيمه تقسيم شده و جوجه نهايتا از پوسته خارج مي شود . قناري مادر در اين هنگام مبادرت به خارج ساختن پوسته ها از داخل لانه مي نمايد . در اين حال نگهدارنده كار عمده اي از دستش ساخته نيست و از تمامي اين فعل و انفعالات به كمک خصيصه ذاتی جوجه و مادر صورت مي پذيرد . جوجه ها از تخم در مي آيند هيجان انگيز ترين و جالب ترين تجربه در پرورش قناري ، شنيدن صداي جوجه هاي تازه از تخم در آمده مي باشد. از روز قبل از در آمدن جوجه ها بايد مبادرت به تغذيه مخصوص با خوراك نرم تخم مرغ نمود . از دادن اين خوراك به پرنده در حين دوازده روز ديگر بايد اجتناب كرد . ارايه خوراك مقوي به پرنده هنگام خوابين روي تخم ها ممكن است موجب بروز اختلالاتي گردد و از جمله ان كه قناري ماده به طور مداوم روي تخم ها نخوابد . در پرندگان وحشي نيز انجام وظيفه به هنگام خوابيدن روي تخم ها موجب محدود سازي امر تغذيه آنان مي گردد. جوجه ها ساعت ها به خوراك نيازي نخواهند داشت ، زيرا كه باقي مانده زرده ي تخم را در روز زآخر به داخل معده خود كشيده و از آن تغذيه مي نمايند . اما ارايه خوراك تخم مرغ از روز دوم ضروري است و از روز چهارم مي توان مبادرت به تغذيه ميوه و سبزي تازه كرد . از آن پس رشد جوجه ها بسيار سريع خواهد بود . به همين نسبت قدرت هضم و اشتهاي آنان نيز سريع و بالا مي باشد . قناري ماده كوشش زيادي در تميز نگاه داشتن لانه از خود نشان مي دهد . قناري ماده فضله جوجه ها را كه توسط پوسته اي محاط شده اند ، فورا با نوك گرفته و از لانه خارج مي سازد . پس از حدود هفت روز فضله ي جوجه ها فاقد اين پوسته خواهد بود . از آن پس جوجه ها خود را به كنار لانه كشيده و فضله ي خود را به حالت نيمه ايستاده به خارج لانه مي اندازند . اين زمان مناسب براي حلقه انداختن به پاي جوجه ها است . در صورتي كه حلقه خيلي زود به پاي جوجه گردد ، احتمال بيرون آمدن آن زياد خواهد بود ، و اگر حلقه ها دير تر از اين به پاي جوجه گردد ، احتمالا موجب زخم كردن پاي پرنده خواهد شد .
جفتگیری
شهرقناری